Badania poświęcone agresji stwierdzają, że jest ona jedną z naturalnych skłonności człowieka – pojawia się już około szóstego miesiąca życia Dziecka, a regulują ją emocje takie jak frustracja, strach i złość. Słownikowa definicja mówi, że agresja to rzeczywisty akt wrogości lub grożenie nim, zachowanie, w którego wyniku zachodzi szkoda, cierpienie i krzywda drugiej osoby.
Pierwszym krokiem na drodze do rozwiązania problemu agresywnych zachowań u Dziecka musi być zawsze podjęcie prób ustalenia przyczyn zaistnienia tego typu zjawiska.
Niekiedy zdarza się tak, że Dziecko, które do tej pory nie stwarzało większych „problemów” wychowawczych zmienia się – staje się agresywne, nerwowe, łatwo się złości. Częstą przyczyną niewłaściwego zachowania świeżo upieczonego Przedszkolaka jest zaburzenie poczucia bezpieczeństwa i żal, odczuwany z powodu rozłąki z Rodzicami. Aby Maluch mógł oswoić się z nowym otoczeniem, opiekunami i innymi Dziećmi, potrzeba czasu i cierpliwości – jeśli problem związany jest z procesem adaptacji, nie pozostaje nic innego niż spokojnie napominać i czekać na pozytywne rezultaty podjętych działań wychowawczych.
Oczywiście, niektóre wzorce zachowań agresywnych czerpane są z obserwacji – pełnych przemocy bajek, agresywnych sąsiadów, starszych Dzieci. Czasami, katalizatorem agresywnych zachowań jest pojawienie się młodszego rodzeństwa – Dziecko, któremu do tej pory poświęcano całą uwagę obojga Rodziców zostaje w znacznym stopniu jej pozbawione. Można stwierdzić, że każda poważna zmiana w życiu Dziecka wiązać się może z rozwojem zachowań niepożądanych, nawet jeśli z pozoru Dziecko wydaje się dobrze odnajdywać w nowej sytuacji.
W niektórych przypadkach agresję budzi też niskie poczucie własnej wartości – stawianie przed Dzieckiem wyzwań i oczekiwań, których Maluch nie jest w stanie zrealizować, zachęcanie do niezdrowej rywalizacji i bycia najlepszym we WSZYSTKIM, mają zgubny wpływ na postrzeganie przez Dziecko samego siebie i rzeczywistości wokół.
Podobnie sprawa się ma z wychowaniem samym w sobie - brak spójnych i stałych norm i reguł zachowania sprawia, że Dziecko nie będzie świadome w jaki sposób może wyrażać swoje emocje w kontaktach z innymi – jeśli Rodzice nie zwracają Dziecku uwagi, gdy robi coś niewłaściwego, ono uważa, że wszystko jest w porządku.
Dodatkowo, dużą rolę w rozwoju zachowań agresywnych odgrywać mogą czynniki osobowościowe, związane z genami i temperamentem.
Najważniejszą kwestią staje się jednak wypracowanie sposobów reagowania w sytuacjach pojawiania się agresji – każdy problem należy rozpatrywać indywidualnie, jednak można założyć, że w większości przypadków pomóc powinny:
- Nauka nazywania emocji, wyjaśnienie ich znaczenia w życiu człowieka oraz próby pokazywania konstruktywnych sposobów rozładowywania napięć;
- Ustalenie zasad – wytłumaczenie, dlaczego nie wolno sprawiać bólu i przykrości innym;
- Oswojenie złości – Dziecko ma prawo ją odczuwać, lecz zamiast bić może tupać, krzyczeć, zamazać kredkami kartkę, rzucić maskotkę na podłogę – wszystko zależy od tego, jakie zachowanie będzie bardziej pożądane niż bicie, kopanie czy szarpanie;
- Rozmowa po tym, gdy Dziecko już się uspokoi – próby tłumaczenia czegokolwiek Maluchowi w napadzie złości tylko spotęgują Jego frustrację;
- Przyjrzenie się własnym strategiom radzenia sobie z gniewem - Jeżeli Rodzica poniosły nerwy i nakrzyczał na Dziecko, musi umieć przyznać się do własnego błędu, pamiętając, że każda agresja rodzi kolejną.
Nasze Przedszkole służy radą i wsparciem psychologiczno-pedagogicznym dla każdego z Dzieci i Rodziców dotkniętych problemem agresji – wspólnym celem naszych działań jest poszerzanie kompetencji dorosłych i Maluchów w zakresie radzenia sobie z przeżywaniem trudnych emocji.